در اين مقاله در رابطه با مفاهيم پايه اي نورپردازي در عكاسي صنعتي صحبت خواهيم كرد و نكاتي را به شما مي آموزيم تا بتوانيد محصولات را از طريق عكس ها به جذاب ترين و كامل ترين شكل ممكن به مشتري معرفي كنيد.
بسياري بر اين باورند كه يكي از دلايل موفقيت تجاري ايالات متحده آمريكا، سرمايه گذاري كسب و كارهاي كوچك و بزرگ آمريكايي روي به كارگيري هنر در تبليغات مي باشد. امروزه در اين كشور كسب و كارهايي كوچك كه به قول آقاي ترامپ، اساس اقتصاد ايالات متحده را تشكيل مي دهند، حتي در منازل به فعاليت مشغولند و محصولاتشان را از طريق وبسايت هاي اينترنتي خود يا فروشگاه هايي مثل آمازون به فروش مي رسانند.
فروش اينترنتي محصولات تفاوت هاي زيادي با فروش محصولات از طريق فروشگاه هاي حضوري دارد و از آنجايي كه مشتري حضور ندارد تا محصول را ببيند، بايد با عكس هايي از محصول، مشتري را قانع كنيد تا روي دكمه خريد، كليك كند.
درست است كه هر كسي مي تواند با يك گوشي هوشمند عكسي از محصولش گرفته و آن را در فروشگاه اينترنتي آپلود كند ولي اين عكس ها هرگز نمي توانند جايگزين عكس هاي حرفه اي گرفته شده با دوربين هاي DSLR و با رعايت كامل اصول نوردپردازي در عكاسي صنعتي شوند.
چگونه مي توان از يك محصول تجاري عكسي تهيه كرد كه مشتريان را تشويق به خريد آن كند؟ ساده ترين جواب اين است كه همه چيز در عكاسي صنعتي به نورپردازي بستگي دارد.
عكاسي صنعتي چيست؟ درك نورپردازي و مرور اصول نورپردازي
عكاسي صنعتي زيرشاخه اي از عكاسي در استوديو است كه هدف تكنيك هاي توسعه يافته در اين شاخه، ايجاد عكس هايي براي عرضه محصول در بهترين نورپردازي ممكن است تا مشتري را ترغيب به خريد محصول نمايد. براي توضيحات بيشتر پيشنهاد ميكنيم به مقاله عكاسي صنعتي مراجعه كنيد.
واژه شناسي و اصول نورپردازي
نورپردازي در استوديو شامل دو نور اصلي، يك نور پركننده و نورهاي پشتي است. لامپ اصلي، مهم ترين منبع نور است و معمولا با دوربين كه مستقيما به سمت محصول گرفته مي شود، هم محور نيست. نور پركننده يك نور ثانويه است كه معمولا شدت آن پايين تر از نور اصلي است (يعني حجم نور كمتر است يا لامپ در فاصله دورتري از سوژه قرار دارد) و در سمت ديگر دوربين نسبت به موقعيت نور اصلي قرار مي گيرد. نور پشتي نوري است كه پشت سوژه (يا پشت و بالاي سوژه) مي افتد تا سوژه را از پس زمينه جدا نمايد. عكاس مي تواند يك نور پست زمينه نيز استفاده كند تا سوژه را بهتر از پس زمينه جدا كند.
نورپردازي ساده با چهار نور اصلي، پركننده، پشتي و پس زمينه كه در اطراف يك سوژه داراي زمينه سفيد قرار داده شده اند.
پس زمينه در عكاسي صنعتي
در عكاسي صنعتي، معمولا عكاس بايد سوژه را از پس زمينه جدا كنند تا بتوان آن را روي يك صفحه سفيد وب (يا هر رنگ ديگري) آپلود كند؛ جوري كه سوژه، معلق در صفحه به نظر بيايد. اگر نتيجه نهايي مطلوب شما چنين چيزي است، اضافه كردن نور پس زمينه به يك پس زمينه سفيد مثل سطح يك ميز، سبب تبديل پس زمينه سفيد به پس زمينه سفيد خالص مي شود كه اين كار امكان جداكردن سوژه از پس زمينه و انتقال آن به يك فايل PNG را بدون مات شدن حاشيه هايش فرآهم مي آورد.
همه محصولات در پس زمينه سفيد خوب به نظر نمي رسند، بنابراين مي توانيد از رنگ هاي ديگري نيز براي پس زمينه استفاده كنيد يا اينكه از محصول در يك پس زمينه زنده و خلاقانه عكس بگيريد. مسئله فقط اين است كه كدام پس زمينه سبب فروش بيشتر محصول شما مي شود.
تكنيك «خيس-كف» (wet-floor) كه توسط اپل محبوب شد نيز يك تكنيك مرسوم است. اين نوع پس زمينه را مي توانيد با استفاده از فوتوشاپ يا از طريق عكس گرفتن از سوژه روي يك زمينه منعكس كننده نور مثل پلكسي گلس (plexiglass) ايجاد نماييد.
موقعيت هاي نورپردازي براي عكاسي صنعتي
تصميم گيري در رابطه با محل قرار گيري لامپ ها و زاويه تابش نور به سوژه يكي از مهم ترين تصميمات عكاس در صحنه پردازي براي عكاسي صعنتي است. نور اصلي و نور پركننده بايد كجا قرار بگيرند؟ زاويه تابش نور چگونه روي سايه ها و هايلايت هاي سوژه اثر مي گذارد؟
نور ثابت يا فلش؟
براي صحبت در رابطه با عكاسي صنعتي در استوديو ابتدا بايد تفاوت هاي اساسي نور ثابت و نور فلش را بررسي كنيم. نور ثابت براي كساني مناسب است كه تازه عكاسي صنعتي را شروع كرده اند و با يك كليد، خاموش يا روشن مي شوند. مثال هايي از تجهيزات نورپردازي ثابت عبارتند از: پنل هاي LED، لامپ هاي گاز جيوه فلورسانس يا لامپ هاي رشته اي تنگستني.
بعضي از اين تجهيزات نورپردازي داراي فيلترهاي كم كننده نور هستند و برخي ديگر فاقد اين فيلترها مي باشند. با وجود اينكه نورهاي ثابت استوديو را غرق در يك نور يكنواخت و ثابت مي كنند ولي بهترين نوع نور براي عكاسي صنعتي در استوديو نيستند.
فلش ها كه استروب نيز ناميده مي شوند، لامپ هاي بخار زنون هستند كه داراي خازن هاي ظرفيت بالا مي باشند و مي توانند مقادير بسيار زيادي از نور را در يك لحظه خيلي كوتاه منتشر كنند. شدت هر فلش، ده ها هزار برابر بيشتر از نور ثابت است و تنها ظرف كسري از ثانيه تابيده مي شود.
به دليل مقادير محدود حجم نور ثابت، نمي توانيد به خوبي استفاده از فلش ها، از سوژه هاي متحرك عكاسي كنيد. يعني براي جبران مقادير محدود نوري كه توسط لامپ هاي ثابت تأمين مي شود، بايد براي اينكه به نوردهي مطلوب برسيد، زمان بسته شدن شاتر را طولاني كنيد؛ يعني با كاهش زمان بسته شدن شاتر، اجازه دهيد نور، مدت زمان بيشتري از سوژه به حسگر دوربين بتابد.
بنابراين اگر عكاس بخواهد از از سوژه هاي متحرك عكس گرفته و حركت آن ها را فريز كند، بهتر است از فلش استفاده كند تا سوژه شفاف باشد ولي اگر سوژه ثابت باشد، مي تواند از نور ثابت استفاده كند ولي زمان بسته شدن شاتر را كمتر كند.
تنظيم شدت نور ثابت دشوارتر از فلش است؛ هر چند كه كيت هاي LED داراي فيلترهاي كم كننده نور، اين مسئله را تا حد زيادي برطرف كرده اند و بنابراين، بهتر از لامپ هاي فلورسانس يا لامپ هاي رشته اي مي باشند.
با استفاده از فلش مي توان شدت نور را به صورت خيلي دقيق كم و زياد كرد و از آن جايي كه سرعت شاتر اهميتي ندارد (زير يك سرعت آستانه؛ شاترها مي توانند سريع تر از فلش ها باشند كه در ادامه در مورد آن صحبت خواهيم كرد)، مي توان ديافراگم را به نوعي تنظيم كرد تا ظاهر سوژه را در تغيير موقعيت نورها در اطراف آن (نزديك كردن به سوژه يا دور كردن از سوژه) كنترل نمود. با اين كار مي توان شدت نور را تنظيم كرد.
در اين عكس، از نور ثابت استفاده شده است. استفاده از ايزو بالاتر امكان استفاده از اين نورهاي يخي ضعيف را فرآهم آورده است.
يكي از خوبي هاي استفاده از نور ثابت اين است كه عكسي كه مي گيريد، دقيقا مشابه چيزي است كه مي بينيد. وقتي كه دوربين را روي حالت سنجش نور در مركز قرار مي دهيد، عكس شما تا حد بسيار زيادي شبيه به چيزي از كار در خواهد آمد كه شما با چشمان خود خواهيد ديد. البته مي توانيد با تغيير ايزو، ميزان روشنايي سوژه را تغيير دهيد، هر چند كه شدت نور را مي توان با لامپ هاي داراي نور ثابت به خوبي تنظيم كرد.
در مقابل، چيزي كه با چشم خود مي بينيد، با تصويري كه با فلش مي گيريد، تفاوت بسيار زيادي دارد. با بالا و پايين كردن توان خروجي فلش ها مي توان شدت نور خروجي از آن ها را تنظيم كرد. همچنين براي تنظيم بيشتر شدت نور مي توانيد از تنظيمات دوربين مثل ميزان گشودگي ديافراگم استفاده نماييد.
چنين اصلاحاتي روي ميزان نوردهي مي تواند سبب تفاوت زيادي بين چيزي كه مي بينيد و تصوير نهايي شود، بنابراين بايد اول چند بار عكس بگيريد تا بتوانيد بهترين تنظيات نوردهي را پيدا كنيد.
نورهاي ثابت دماهاي رنگي متنوع تري دارند كه اين موضوع در نورپردازي در عكاسي صنعتي از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. تعيين تعادل نوري فلش ها بسيار ساده است زيرا معمولا اكثر فلش ها با دماي رنگي عالي ۵۵۰۰ كلوين ساخته مي شوند. با استفاده از يك X-Rite ColorChecker Card كه معمولا همراه لامپ هاي ثابت وجود دارد، مي توان آن ها را روي بهترين دماي رنگي تنظيم نمود.
همگام سازي فلش ها
فلش ها، برخلاف لامپ هاي ثابت كه مي توان آن ها را در حالت خاموش يا روشن قرار داد، نيازمند روش هايي براي همگام شدن با شاتر دوربين هستند. براي مثال، مي توان از يك ترانسميتر روي هات شو دوربين، همراه با يك گيرنده متصل به نور اصلي استفاده كرد تا فلش دقيقا همزمان با فشردن دكمه شاتر عمل كند.
اگر از چندين سرفلش استفاده كنيد، يا بايد گيرنده هاي بيشتري به آن ها وصل كنيد يا بايد از طريق روشن كردن چشمي (eye-cell) هر سرفلش از خط اپتيكي نور استفاده كنيد، به طوري كه فلش هاي تابع (slave) وقتي كه فلش اصلي (master) عمل كند، فلش مي زنند؛ بنابراين براي استفاده از چند فلش، بايد تنظيمات زيادي انجام دهيد و به نكات بسيار زيادي دقت داشت باشيد.
با اين حال، توان بالاي فلش ها به پيچيدگي كار كردن با آن ها مي ارزد. فلش ها به شما اين امكان را مي دهند تا از ديافراگم بسته تري استفاده كنيد و در نتيجه عمق ميدان ديد افزايش ميابد. همچنين، مي توانيد با فلش ها از اشياء متحرك تصاوير شفاف تهيه كنيد. نكته مثبت ديگر استفاده از فلش ها اين است كه رنگ هاي در عكس طبيعي تر خواهند بود.
وقتي از فلش استفاده مي كنيد، سرعت هاي شاتر نمي تواند از حداكثر سرعت سينك فلش بيشتر باشد كه اين مسئله محدوديت فيزيكي سرعت باز و بسته شدن شاتر بوده و حدود يك-دويستم ثانيه مي باشد. شاتر دوربين همانند مجموعه اي از پرده ها است كه كنار مي روند تا نور به حسگر برسد. پرده اول باز مي شود تا نوردهي آغاز شود و پرده دوم بسته مي شود تا نوردهي خاتمه يابد.
در سرعت هاي كمتر از سرعتي مشخص (معمولا يك-دويستم ثانيه) پرده دوم شاتر زماني شروع به بسته شدن مي كند كه پرده اول كاملا باز شده باشد (به صورت همزمان رخ مي دهد). اما در بالاي اين سرعت مشخص، وقتي هنوز پرده اول كاملا باز نشده، پرده دوم شروع به بسته شدن مي كند. در اين حالت، نوردهي به دوربين، به صورت جزئي و نه كامل، رخ مي دهد. در اين صورت، نور فلش كه تنها در يك لحظه بسيار كوتاه حضور دارد، نمي تواند به طور كامل به حسگر برسد. در نتيجه حاشيه هاي عكس شما سياه مي شود.
وقتي از نور پيوسته استفاده كنيد، چنين محدوديتي نخواهيد داشت. با نور پيوسته مي تواند از هر سرعتي از شاتر كه بخواهيد استفاده كنيد. نور پيوسته مثل نور طبيعي است و انفجاري نيست؛ يعني اين نور در هنگام فرايند باز و بسته شدن شاتر، به طور پيوسته به حسگر مي تابد. به همين دليل اگر از نور پيوسته استفاده كنيد، در بالاترين سرعت هاي شاتر نيز باند سياه حاشيه اي را نخواهيد ديد.
اما دقت داشته باشيد كه گفته بالا، امتيازي به ضرر فلش و به نفع نور ثابت نيست! استفاده از نور پيوسته مي تواند سبب مشكل در عمق ميدان ديد شود. از آن جايي كه حجم نور در نور پيوسته كمتر از حجم نور فلش است، براي حصول نوردهي صحيح بايد ديافراگم را باز كنيد.
براي مشاهده ادامه اين مطلب به صفحه آموزش نورپردازي در عكاسي صنعتي مراچعه كنيد